Bij mij thuis is het een van de eerste bloemen die bloeit (Eranthis hiemalis). De gele bloemen flitsen in de rest van de smeltende sneeuw. Mogelijk bent u destijds in de bergen soortgelijke vroegbloeiende, lichtblauw-violette tapijten van Karpatische saffraan tegengekomen, of Heuffel’s (Krokus heuffelianus).
Maar je ziet hem zelden in de tuin. Rotstuinders kweken echter vaak veel andere botanische soorten. Bekender zijn echter kleurrijke hybride tuinkrokussen, die meestal later bloeien.
In het voorjaar bloeien er echter een overvloed aan bloembollen, zowel klein als hoog. Sommigen van hen, zoals sneeuwklokjes, sedum of berenknoflook, groeien ook vrij in onze natuur. Verder zijn er bijvoorbeeld boshyacinten, pushkinia, ladoňka, ladonyčka, cipressen, anemonen, snoepjes, rebčík en anderen.
Eind maart en in april bloeien de bolirissen, de bloeiende trossen narcissen, de indrukwekkende hyacintentrossen en de kleurrijke vloed aan bloeiende tulpen eind april en mei mag u zeker niet missen.
klontjes
De tot nu toe genoemde voorjaarsbloemen overleefden de winter buiten. Er zijn echter nog veel meer die niet voldoende vorstbestendig zijn en beschermd moeten worden tegen strenge vorst, bijvoorbeeld in een onverwarmde kas of in een ruimte waar de vorst slechts iets onder nul is.
En ook al vergeten handelaren ons daar vaak over te informeren. Voor sommige soorten is een winterbedekking met bladeren, distels of stro voldoende. Als alternatief kunnen dode bladeren tot de lente op slapende planten (bijvoorbeeld Siberische of Japanse irissen) blijven liggen.
Rond maart en april moeten echter alle soorten winterbedekking worden verwijderd en moeten de bedden worden gewied en gegraven. Zet beschermde planten uit containers (bijvoorbeeld oosterse lelies of alstromeria) ook in de winter buiten. Houd uiteraard de weersvoorspelling in de gaten, zodat je niet onnodig overhaast handelt.
ze tolereren de winter zonder grote problemen. Ze hebben echter een probleem met late voorjaarsvorst rond de tijd dat ze beginnen te ontkiemen. Bescherm de jonge scheuten daarom tegen bevriezing met een geschikte hoes, bijvoorbeeld een omgekeerde bloempot, bak, espen etc.
De vorst doodt de bollen niet, maar kan wel de stelen beschadigen. Op dezelfde manier moeten andere kruislelie-hybriden worden beschermd. Aziatische hybriden en martagons zijn tolerant voor late nachtvorst.
Lente planten en vermeerderen van gladiolen
Bloemen die geen vorst verdragen, worden in het voorjaar geplant en daarom in vorstvrije ruimtes bewaard. Ze vergen het meeste werk. Tijdens de winter moeten ze worden geïnspecteerd en verwijderd van rottende of bacteriële knollen, zodat ze geen gezonde buren infecteren.
Controleer ze nu nog een laatste keer. Als je wilt dat gladiolen zo lang mogelijk bloeien, moet je ze geleidelijk planten. Plant zeer late rassen eerst rond 15 april. Op zijn vroegst rond 1 mei. Continue bloei van gladiolen kan worden verzekerd door na twee weken te planten. Na 20 juni mag u echter niet meer wedden.
Knollen die een kleinere wortelkroon hebben en wat groter zijn, bloeien het beste. Knollen die te plat zijn, moeten worden verjongd: snij ze zo dat er op elk afgesneden deel een topknop en een deel van de wortelkroon zit. Om de knoppen te vinden, moet je de knollen schillen. Het is raadzaam om de snijvlakken te behandelen met stof van gebroken houtskool en ze te laten drogen voordat u ze verder hanteert.
Verwijder vóór het planten oude schubben van alle knollen. Schil ze ongeveer een week voor het planten. Het kan ook zijn dat de knollen tijdens de bewaring uitgedroogd zijn. Laat ze daarom ongeveer 24 uur in water weken – je kunt een insecticide tegen trips en een fungicide tegen schimmelziekten toevoegen. Na een korte droogtijd kunt u planten.
Gladiolen zijn snijbloemen en dus geschikter voor de productie dan voor het siergedeelte van de tuin, waar de geleidelijk bloeiende bloemen er niet erg aantrekkelijk uitzien. Bovendien zijn vervaagde bloemen broedplaatsen voor de grootste vijand van zwaardvis: trips. Daarom loont het echt de moeite om stelen met vervaagde bloemen zo snel mogelijk te verwijderen.
Bereid het gladiolenplantbed goed voor, zodat de grond los en onkruidvrij is en houd dit tijdens het groeiseizoen zo. Zwaardvissen worden meestal in rijen geplant met een onderlinge afstand van ongeveer 30 cm. De diepte van de rij hangt af van de grootte van de knollen – ze moeten bedekt zijn met een laag aarde die overeenkomt met ongeveer tweeënhalf tot drie keer de diameter van de knol.
In lichte grond plant u iets dieper zodat de wind de plant niet omver gooit als deze nat is. De rijen staan ongeveer 30 cm uit elkaar. Om ervoor te zorgen dat de planten overal in de vegetatie toegankelijk zijn, is het beter om de rijen over het bed te laten lopen dan in de lengte.
De openingen tussen de knollen moeten ongeveer de helft van de diameter van de knollen bedragen. Je markeert elke groep geplante variëteiten. Het is verstandig om de knollen licht af te dekken met rivierzand, dit garandeert een betere reinheid van de knollen tijdens de oogst.
Als je zwaardvis wilt vermenigvuldigen uit voortplantingsknollen, die kralen (of brut) worden genoemd, plant ze dan al eind maart. Verwijder de harde kap van de knollen, dit zou kunnen voorkomen dat ze ontkiemen. Een eenvoudige procedure is om ze op een hard oppervlak te gieten en met de fles te “rollen” om ze niet te verpletteren, maar om de verpakking te laten barsten. Plant ze vervolgens in rijen en bedek ze met ongeveer drie centimeter aarde.
Bemest gladiolen tijdens de vegetatieve fase. Voor het eerst op het ‘derde blad’ dat aan de basis van de gladioolstengel ontspruit. Bovendien is het noodzakelijk om voor voldoende watervoorziening te zorgen. Je kunt het bed laten uitdrogen, maar daarna overvloedig water geven, zodat het water de wortels van de planten bereikt.
Controleer altijd op spruw. Helaas kun je niet zonder chemisch spuiten met een geschikt insecticide. Als je gladiolen niet op tijd behandelt, kan de trips zich zó vermenigvuldigen dat de knoppen niet eens opengaan. Ze blijven aan elkaar plakken met het sap dat op hun oppervlak bezinkt als de randen zuigen.
Dahlia’s planten
Andere bloemen die na 20 april geplant kunnen worden zijn dahlia’s, maar alleen als je knollen plant. Voorheen werd aanbevolen om te wachten tot na het “bevroren” met planten. Als u dahlia’s plant die zijn vermeerderd uit stekken, moet u deze term echt respecteren.
De uit knollen geplante scheuten van dahlia’s blijven na het planten echter nog enige tijd onder de grond en verschijnen pas begin mei boven het grondoppervlak. Bescherm ze dan tegen late nachtvorst op dezelfde manier als beschreven voor het beschermen van kiemende lelies.
Maak de dahliaknollen al eind maart klaar voor planting. Snijd eventuele gedroogde wortelresten en beschadigde of afstervende delen van de knollen af. Behandel de wonden met houtskoolpoeder. Het vermeerderen van snijdahlia’s is meer een taak voor professionals.
Wij, gewone tuinders, vermeerderen dahlia’s meestal door de knollen te verdelen, en dat is precies op dit moment. Gescheiden knollen moeten een wortelhals hebben waarop een nieuwe knop zichtbaar is of al ontkiemt. Zonder zo’n nek zal de knol niet groeien.
Je kunt dahlia’s meerdere jaren herhaaldelijk op dezelfde plek planten. Als u echter gezondheidsproblemen bij de planten opmerkt, moet hun leefgebied een tijdje worden veranderd. Het is raadzaam om de grond te verrijken met compost en diep los te maken.
De ideale standplaats is naast een hekwerk, waar je de stelen van dahlia’s gemakkelijk kunt vastbinden, zodat ze niet breken onder het gewicht van de bloemen of de kracht van de wind. Of steek vóór het planten een steun in het gat dat is gegraven voor het planten van de knol – een stok waarnaar u later de stengels zult transporteren. Het hameren van de stok terwijl de knollen in de grond zitten, kan letsel tot gevolg hebben.
Plant dahliaknollen zo dat de wortelhals met knoppen ongeveer 5 cm onder het grondoppervlak zit. Ontluikende scheuten zijn een delicatesse voor naaktslakken, bescherm de planten dus.
Er zijn veel manieren, het hangt af van de prioriteiten van elke teler die ze kiezen. Bij droog weer de dahlia’s water geven, tijdens de bloei uitgebloeide bloeiwijzen verwijderen. Dit zal de bloei van andere knoppen bevorderen.
Wat moet je nog meer planten?
Plant begin mei de resterende bollen en knolbloemen die in de winter binnen zijn opgeslagen. Bijvoorbeeld. Degene die je koopt, worden meestal vanaf eind februari versneld, in warm en vochtig veen. Ze worden meestal in dozen gekweekt.
groeien als solitaire planten. Ze geven de voorkeur aan een droger leefgebied in de volle zon. Houd bij het planten rekening met hun hoogte en kleur. ze hebben daarentegen veel water nodig. Je kunt ze als mobiel groen in containers kweken.
Hun decoratieve effect is het grootst tijdens de bloei, maar de bladeren van sommige cultivars zijn ook sierlijk. Als u ze als snijbloemen wilt gebruiken, is het raadzaam ze in het productiegedeelte van de tuin te kweken, vergelijkbaar met gladiolen.
Over auteur
Auteur Zdeněk Seidl kweekt en veredelt al meer dan 40 jaar bloemen. Voor zijn successen in het kweken van irissen heeft hij al vele prijzen ontvangen, waaronder de eerste plaats in prestigieuze internationale wedstrijden.
Je kunt bijvoorbeeld ook wedden op “Abessijnse zwaardvis” (Acidantheru), exotisch ogende “Jacobslelie” (Sprekelia), en montbreccia, die gedeeltelijk vorstbestendig zijn.
Het voorjaar is ook een goed moment om meerdere winterharde vaste plantenbollen te planten. Het zijn bijvoorbeeld enkele groepen die bijvoorbeeld kort na de bloei worden verplant.
De lente in de tuin hoort bij bloembollen. Wij moeten ervan genieten!
Bron: tijdschrift Receptář
